Szkolny Program Profilaktyki

 

1. PODSTAWY PRAWNE SZKOLNEGO PROGRAMU PROFILAKTYKI

• Konwencja o Prawach Dziecka przyjęta przez Zgromadzenie Ogólne Narodów Zjednoczonych dnia 20 listopada 1989 roku ratyfikowana przez      Polskę 30 września 1991 r. (Dz. U. nr 120, poz. 526).

• Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. (Dz. U. nr 78 poz. 483).

• Ustawa z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty . (Dz. U. nr 67 poz. 329 z późniejszymi zmianami).

• Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 21 maja 2001 r. w sprawie ramowych statutów publicznego przedszkola oraz publicznych    Szkół . (Dz. U. nr 61 poz. 624).

• Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 26 lutego 2002 w sprawie podstawy programowej kształcenia ogólnego… (Dz. U.            z 2002 nr. 51 poz. 458). Dla profilaktyki szkolnej rozporządzenie to jest jednym z najważniejszych przepisów.

• Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 31 stycznia 2002 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie ramowych statutów publicznego przedszkola oraz publicznych Szkół (Dz. U. z 2002 r. nr 10 poz. 96).

• Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 12 lutego 2002 r. w sprawie ramowych planów nauczania w szkołach publicznych (Dz. U. z 2002 r. nr 15 poz. 142).

• Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 13 sierpnia 1999 r. w sprawie szczegółowych zasad sprawowania nadzoru pedagogicznego, (…)(Dz. U. nr 67 poz. 759).

• Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 15 stycznia 2001 r. w sprawie zasad udzielania organizacji pomocy psychologicznej                    i pedagogicznej (Dz. U. z 2001 r. nr 13 poz. 110).

• Ustawa z 6 lutego 1997 r. o powszechnym ubezpieczeniu zdrowotnym (Dz. U. z 1997 r. nr 28 poz. 153, z późniejszymi zmianami).

• Ustawa z dnia 26 października 1982 r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi (Dz. U. nr 35, poz. 230, z późniejszymi zmianami, tekst jednolity z 27.4.2001).

• Ustawa z dnia 19 sierpnia 1994 r. o ochronie zdrowie psychicznego (Dz. U.   nr 111, poz. 535, z późniejszymi zmianami).

• Ustawa z dnia 9 listopada 1995 r. o ochronie zdrowia przed następstwami używania tytoniu i wyrobów tytoniowych (Dz. U. z 1996 r. nr 10 poz. 55).

• Ustawa z dnia 24 kwietnia 1997 r. o przeciwdziałaniu narkomanii (Dz. U. z1997 r. nr 75 poz. 468, z późniejszymi zmianami).

• Krajowy Program Zapobiegania Niedostosowaniu Społecznemu i Przestępczości wśród Dzieci i Młodzieży przyjętego przez Radę Ministrów                13 stycznia 2004 r.

• Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 31 stycznia 2003 r. w sprawie szczegółowych form działalności wychowawczej                i zapobiegawczej wśród dzieci i młodzieży zagrożonych uzależnieniem (Dz. U. z 2003 r. nr 26 poz. 226).

• Narodowy Program Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych na lata 2000 – 2005

• Polska Deklaracja w Sprawie Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie z grudnia 1995 r.

• Narodowy Program Zdrowia 1996 – 2005

• Statut Szkoły – SP nr 2 w Brześciu Kujawskim

• Szkolny Program Wychowawczy              

          Wstęp

Szkolny  Program  Profilaktyczny to ogół działań   chroniących  dzieci i  młodzież  przed  zakłóceniami w rozwoju i  interwencyjnych   w  sytuacji  pojawiających się  zagrożeń. Oddziaływania   profilaktyczne  mają  szczególne znaczenie w odniesieniu   do dzieci  i  młodzieży w okresie   dorastania,  który stanowi  przejście  od  dzieciństwa  do dorosłości. Jest to okres intensywnego rozwoju biologicznego,    który prowokuje wiele zmian  w osobowości   człowieka.  Występujący w tym   czasie brak integracji  powoduje, że młody człowiek jest podatny  na  zakłócenia                     i podejmowanie zachowań ryzykownych.  Dlatego zadaniem  profilaktyki  szkolnej  jest  chronienie  dzieci  przed  zagrożeniami,  a  także  reagowanie     w sytuacjach  rozpoznania  pierwszych prób  podejmowanie  zachowań   ryzykownych.

 Diagnoza środowiska szkolnego

Szkolny  Program Profilaktyczny został utworzony w wyniku przeprowadzonej  diagnozy środowiska szkolnego.                                                                     Diagnozy tej dokonano w oparciu o następujące  narzędzia  badawcze:

• ankieta dla uczniów
• ankieta dla rodziców
• obserwacja zachowania uczniów
• rozmowy z rodzicami i uczniami
• analiza frekwencji w dziennikach lekcyjnych, rodziców na zebraniach  szkolnych
• wywiady  z wychowawcami, nauczycielami i personelem szkoły

Przeprowadzona diagnoza posłużyła do ustalenia głównych obszarów zagrożenia. Znajomość tych obszarów i  rozpoznanie  ich w  środowisku  szkolnym i  pozaszkolnym  wskazują  następujące  obszary działań profilaktycznych w naszej szkole:

• Przeciwdziałanie   przemocy i agresji
• Zapobieganie uzależnieniom od : papierosów, alkoholu, narkotyków.
• Zapobieganie uzależnieniom od komputera
• Wyrównywanie szans edukacyjnych uczniów
• Promocja zdrowego stylu życia
• Edukacja do życia w rodzinie
•  Bezpieczeństwo w życiu codziennym
• Przeciwdziałanie nieporadności wychowawczej rodziców. Wspieranie uczniów w trudnej sytuacji materialnej

Program  obejmuje treści i działania z  zakresu  profilaktyki  skierowane do uczniów, nauczycieli i rodziców. Jest dostosowany do potrzeb rozwojowych uczniów oraz środowiska lokalnego.

 Cele Szkolnego Programu Profilaktycznego

Cele  główne:

– ochrona ucznia przed zakłóceniami jego rozwoju – chronienie przed zagrożeniami  i reagowanie na pojawiające się zagrożenia

–  wspomaganie wszechstronnego i harmonijnego  rozwoju ucznia

-kształtowanie  umiejętności  radzenia sobie w trudnych  sytuacjach  życiowych

Cele szczegółowe:

– wyposażenie uczniów w wiedzę i umiejętności niezbędne do dokonywania właściwych  wyborów w życiu

– kształtowanie  umiejętności  współżycia  społecznego

–  dostarczenie wiedzy o szkodliwości  używek oraz o zagrożeniach jakie  niosą ze sobą  uzależnienia

–  uświadomienie uczniom do czego służy komputer

–  dostarczenie  uczniom wiedzy o zagrożeniach wynikających  ze spędzania zbyt długiego czasu  przed komputerem i telewizorem

–  uświadomienie uczniom korzyści  płynących  ze zdrowego stylu życia

–  wzmacnianie więzi rodzinnych i odpowiedzialności za rodzinę

–   rozwijanie umiejętności radzenia sobie z negatywnymi emocjami

– kształtowanie umiejętności bezpiecznego zachowania w szkole i poza nią

– zapewnienie wszechstronnej  pomocy uczniom mającym trudności w nauce

– podniesienie motywacji do nauki

– doskonalenie umiejętności  wychowawczej  rodziców

– pogłębienie współpracy z rodzicami

 Przeciwdziałanie przemocy i agresji

Zadania

–  doskonalenie prawidłowych relacji w kontaktach z rówieśnikami

–  uczenie szacunku wobec drugiej osoby

– wskazywanie różnorodnych dróg rozwiązywania problemów

– rozwijanie wzajemnej komunikacji jako alternatywy zachowań agresywnych

–  wzmocnienie poczucia własnej wartości

–  kształtowanie umiejętności kontroli własnych zachowań i panowania nad nimi

–  uczenie dostrzegania mocnych stron u siebie i innych

–  uświadomienie zagrożeń wynikających z agresji, np. okaleczenia

–  pozyskiwanie rodziców do współpracy w celu wspólnych oddziaływań wychowawczych

 Oczekiwane rezultaty

Uczeń:

– potrafi prawidłowo funkcjonować w grupie rówieśniczej

– potrafi nawiązywać kontakty z rówieśnikami prowadzące do konstruktywnych działań

– zna zasady właściwego komunikowania się

– dostrzega zasadność panowania nad emocjami w kontaktach z rówieśnikami

– rozpoznaje przyczyny dobrych u złych relacji z rówieśnikami

– jest świadomy konsekwencji jakie może ponieść za złe zachowanie

 Sposób realizacji

– organizowanie zajęć sportowych

– angażowanie uczniów agresywnych w życie szkoły – udział w apelach

– pogadanki, rozmowy indywidualne i w grupie

– analiza ocen z zachowania

– analiza wpisów w zeszyt uwag

Zapobieganie uzależnieniem od: papierosów, alkoholu, narkotyków.

 Zadania

–  dostarczanie wiedzy na temat szkodliwości alkoholu, papierosów

–  dostarczanie wiedzy na temat narkotyków i ich oddziaływania na organizm człowieka

–  obalenie mitów dotyczących środków uzależniających

–  wskazanie asertywności jako podstawy, dzięki której możemy zachować poczucie  własnej wartości

– uświadomienie uczniom zagrożeń związanych z uzależnieniem od substancji psychoaktywnych

– dostarczenie podstawowej wiedzy na temat istoty rodzajów i możliwości leczenia uzależnień

 Oczekiwane rezultaty

Uczeń:

– zna skutki zdrowotne i społeczne zażywania środków uzależniających

– jest świadomy konsekwencji eksperymentowania w nałogach

– potrafi zachować się asertywnie

– wie na czym polega zdrowy styl życia

– umie zagospodarować czas wolny

– wie w jakich placówkach może uzyskać pomoc

Sposób realizacji:

– pogadanki na lekcjach przyrody i godzinach wychowawczych

– prelekcja  pielęgniarki  szkolnej

– gazetki, apele, rozmowy, dyskusje

– konkursy plastyczne – promowanie zdrowia

– uczestniczenie w kołach zainteresowań

Zapobieganie uzależnieniom od komputera i Internetu

 Zadania

– dostarczenie wiedzy na temat zagrożeń fizycznych związanych z komputerem:

– wady postawy, wady wzroku, szkodliwość promieniowania elektromagnetycznego na organizm ludzki

–  podniesienie świadomości rodziców na temat zagrożeń czyhających w Internecie

– pedagogizacja rodziców dotycząca tego uzależnienia

– wskazywanie atrakcyjnych sposobów spędzania wolnego czasu

Oczekiwane rezultaty

Uczeń:

– zna skutki zdrowotne wynikające z uzależnienia od komputera

– wie o zagrożeniach czyhających w Internecie

– wie jak spędzać wolny czas z korzyścią dla własnego zdrowia

Rodzice:

– znają zagrożenia związane z Internetem i rozmawiają o nich ze swoimi dziećmi

  Sposób realizacji:

– pogadanki na lekcjach przyrody i godzinach wychowawczych

– konkursy czytelnicze

– uczestniczenie w kołach zainteresowań

– gazetki.

Wyrównywanie szans edukacyjnych uczniów

Zadania

– upowszechnianie  aktywizujących  metod  nauczania

– rozwijanie zainteresowań i uzdolnień

– umożliwianie zdobywania nowych umiejętności

– prezentowanie osiągnięć uczniów

– rozpoznanie  problemów rozwojowych uczniów

– dostosowanie wymagań do możliwości edukacyjnych uczniów

Oczekiwane rezultaty:

Uczeń:

– ma większą motywację do nauki

– rozwija swoje zainteresowania i umiejętności

– umie rozpoznać swoje mocne strony

– dostrzega korzyści płynące ze zdobywania wiedzy

– osiąga lepsze wyniki w nauce

 Sposób realizacji:

– organizowanie form doskonalenia zawodowego

– stosowanie metod aktywizujących

– nagradzanie uczniów za osiągnięcia i umiejętności

– dodatkowe zajęcia z poszczególnych przedmiotów

– organizowanie konkursów przedmiotowych, czytelniczych i sportowych

– apele, rozmowy i dyskusje

 Promocja zdrowego stylu życia

Zadania

– uświadomienie znaczenia podstawowych nawyków higienicznych

– wskazywanie skutków nieprawidłowego odżywiania się

– propagowanie zasad prawidłowego odżywiania się

– ukazywanie roli ruchu i czynnego wypoczynku w zachowaniu zdrowia

– wyrabianie umiejętności organizowania wolnego czasu

– rozwijanie postaw sprzyjających zdrowiu i bezpieczeństwu

– wskazywanie negatywnego wpływu gier komputerowych na rozwój, w tym  efekty w nauce

–  radzenie sobie w trudnych sytuacjach

Oczekiwane rezultaty

Uczeń;

– zna korzyści wynikające z przestrzegania higieny

– wie jakie skutki powoduje złe odżywianie

– zna zasady prawidłowego odżywiania się

– umie właściwie spędzać wolny czas

– potrafi zrównoważyć pracę umysłową z aktywnością fizyczną

–  rozumie zagrożenia wynikające ze spędzania zbyt długiego czasu TV  i komputerze.

Sposób realizacji

 –  pogadanki na lekcjach przyrody i godzinach wychowawczych

–  wycieczki, gry i zabawy ruchowe

–  wyjazdy na basen

–  udział w zawodach i kołach zainteresowań

–  spotkania z pielęgniarką

–  przedstawienia i konkursy o tematyce promującej zdrowy styl życia

– udział w programie „Trzymaj formę”

  Edukacja do życia w rodzinie

Zadania

– uświadomienie uczniom roli rodziny w życiu człowieka

– podkreślenie znaczenia roli dziecka w budowaniu więzi rodzinnych

– wzbudzenie szacunku wobec nowego życia

– kształtowanie postawy życzliwości i wdzięczności dzieci wobec rodziców

– przygotowanie uczniów do przemian związanych z okresem dojrzewania

– podkreślenie zmian związanych z dojrzewaniem płciowym

– wzbudzenie akceptacji i szacunku dla zmieniającego się ciała

– uświadomienie uczniom prawa do własnej intymności

Oczekiwane rezultaty

Uczeń:

– rozumie znaczenie rodziny dla pełnego rozwoju człowieka

– jest świadomy własnej odpowiedzialności za życie rodzinne

– uświadamia sobie zjawisko poczęcia i jego znaczenie

– umie wyrazić rodzicom wdzięczność za ich dobroć i miłość

– umie określić, które zmiany w organizmie dotyczą dojrzewania płciowego

– uświadamia sobie, że człowiek ma prawo do własnej intymności

– umie reagować odmownie na zaczepki czy presje innych osób

Środki realizacji

– pogadanki, dyskusje na lekcjach wychowawczych do życia w rodzinie

– spotkania z pielęgniarką

– analiza artykułów z czasopism

– film dydaktyczny

Bezpieczeństwo w życiu codziennym

  Zadania

– uwrażliwianie uczniów na skutki niebezpiecznych sytuacji

– wdrażanie do szybkiego i efektywnego działania w sytuacjach zagrożenia

–  wdrażanie do przestrzegania znaków drogowych

–  zapoznanie z zasadami ruchu drogowego

–  kształtowanie umiejętności bezpiecznego korzystania z niektórych urządzeń elektrycznych  oraz innych, z którymi się styka

–  uwrażliwienie na niebezpieczeństwa tkwiące w życiu społecznym

– kształtowanie  umiejętności  zachowania szczególnej   ostrożności w kontaktach  z  nieznajomymi –  zapobieganie pedofili

– kształtowanie  postaw  bezpiecznego  wypoczynku

–  zapoznanie z  zasadami  ewakuacji

 Oczekiwane rezultaty

Uczeń:

– wie jak zachować się w sytuacjach  niebezpiecznych

– potrafi  bezpiecznie  przechodzić  przez  ulicę

– umie zachować się jako uczestnik ruchu drogowego

– umie bezpiecznie  poruszać  się na  rowerze

–  zna i przestrzega zasad bezpieczeństwa podczas korzystania z urządzeń elektrycznych

–  zna  zasady  ewakuacji

–  zachowuje ostrożność w   kontaktach z nieznajomymi

–  potrafi być asertywnym w sytuacjach gdy ktoś namawia go do złego

–  zna  numery  alarmowe

Sposób realizacji

– pogadanki na lekcjach wychowawczych i technice

– dyskusje

– spotkania z policją

– egzamin na kartę rowerową

 

 

Przeciwdziałanie  nieporadności  wychowawczej   rodziców.   Wspieranie uczniów w trudnej sytuacji materialnej

Zadania

– integrowanie wychowawczych działań szkoły i rodziny

– ochrona praw dziecka w sytuacji niewydolności rodziny

– udzielanie pomocy pedagogicznej i psychologicznej rodzicom

– angażowanie rodziców do ścisłej współpracy wychowawczej ze szkołą

– monitorowanie potrzeb i oczekiwań wobec wychowawczo-profilaktycznych działań szkoły

–  poprawa sytuacji materialnej rodziny

 Oczekiwane rezultaty

 – kształtowanie  umiejętności  wychowawczych  rodziców

– rodzice mają zapewniony dostęp do specjalistycznej pomocy

 – kształtowanie  odpowiedzialności  rodzicielskiej

– zapewnienie ciągłości i jednolitości oddziaływań wychowawczych

– aktywne uczestnictwo rodziców w działalności szkoły

– pozyskanie informacji na temat oczekiwań rodziców

  Sposób realizacji      

– indywidualne rozmowy

–  spotkania z rodzicami ( klasowe, ogólnoszkolne)

– psychoedukacja z zakresu trudności szkolnych oraz  wychowawczych

–  współpraca z PPP

– organizacja uroczystości i  imprez z udziałem rodziców i przy ich pomocy

– ankieta przeprowadzona wśród rodziców

– poprawa relacji uczeń- nauczyciel- rodzic

– objęcie uczniów programem   „Wyprawka szkolna’

– uczniowie z rodzin o trudnej sytuacji materialnej korzystają z dożywiania wyjeżdżają na kolonie w czasie wakacji

– uczniowie i rodzice korzystają z pomocy MOPS-u

 Spodziewane  efekty:

• poprawa kultury języka i zachowań
• podniesienie świadomości występujących zagrożeń i sposobów zapobiegania im
• podniesienie poziomu poczucia bezpieczeństwa w szkole
• zmniejszenie zagrożenia sięgania przez uczniów po środki uzależniające
• podniesienie poziomu świadomego korzystania z komputera i Internetu
• podniesienie poziomu nawyków higienicznych
• promowanie przez uczniów zdrowego stylu życia
• nabycie umiejętności samodzielnego rozwiązywania konfliktów  przez uczniów
• uzyskanie    poprawnych   relacji  interpersonalnych:   uczeń – uczeń, uczeń – nauczyciel,     nauczyciel – rodzic, dziecko – członkowie rodziny
• wzbogacenie wiedzy uczniów, rodziców i nauczycieli z zakresu profilaktyki
• wzrost kompetencji rodziców w zakresie radzenia sobie w trudnych sytuacjach wychowawczych
•  korzystanie przez rodziców ze wsparcia profesjonalnych instytucji (Poradnia Psychologiczny – Pedagogiczna, MOPS, Policja)

Ewaluacja

Celem ewaluacji będzie sprawdzenie czy program profilaktyczny przyczynia się do pogłębiania wiedzy i umiejętności uczniów w zakresie profilaktyki i czy zaspokaja ich potrzeby psychofizyczne. Czy podejmowane  działania w naszej szkole osłabiają czynniki wpływające na występowanie zachowań ryzykownych oraz czy  nastąpiło wzmocnienie  czynników  chroniących przed  tymi zagrożeniami.

Ewaluacja pozwoli ocenić w jakim stopniu została osiągnięta efektywność proponowanych celów – osiągnięć uczniów.

Ewaluacja prowadzona będzie na bieżąco, przy użyciu odpowiednich narzędzi:

rozmowy indywidualne z uczniami,  rodzicami, wywiady, ankiety ewaluacyjne, analizy dokumentacji9 zapisy w dziennikach lekcyjnych).

Uzyskane wyniki dostarczą informacji  do oceny efektywności  jakości programu.

Oceny tej dokonamy na posiedzeniu Rady Pedagogicznej podsumowującym rok szkolny 2013/2014.

Szkolny  Program  Profilaktyczny został uchwalony przez Radę Rodziców i  zatwierdzony  przez Radę  Pedagogiczną

                                                                                                                  Program Profilaktyczny Zespołu Szkół nr 2

Opracowała  mgr Małgorzata Najberg